Tuesday 25 November 2008

Αγίου Νικολάου


Μετατρέποντας την ακτή_ αναγνώριση, ανάλυση και αφαιρετική αναπαράσταση_

Κάποιες σκέψεις….


Στο τέρμα της Αγίου Νικολάου βρίσκεται μία από τις σημαντικότερες προβλήτες, που συνδέεται και με την ιστορία της Πάτρας αφού είναι ο βασικός άξονας σύνδεσης του Κάστρου και της παλιάς πόλης με την θάλασσα. Μάλιστα εκεί ήταν αρχικά ο φάρος του λιμανιού, πριν μεταφερθεί στη σημερινή του θέση, ως ένα τουριστικό αξιοθέατο πια, στα πλαίσια μιας παλαιότερης προσπάθειας για τη μεταφορά του λιμένος.

Η Πάτρα σήμερα είναι μια παραθαλάσσια πόλη, χωρίς θάλασσα.

Λόγω ακριβώς του λιμανιού παρατηρούνται ποικίλες χρήσεις. Ανέμελοι περαστικοί σε μια βόλτα τους δίπλα στη θάλασσα, παιδιά να παίζουν, γιαγιάδες με τα εγγονάκια τους, λαθρομετανάστες μαζεμένοι σε μικρές ομάδες με τα λιγοστά τους πράγματα στον ώμο να κοιτούν σαστισμένοι περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή για να μπουν σε ένα από αυτά τα πλοία χωρίς να τους καταλάβει κανείς….. άλλοι να τρέχουν φοβισμένοι μόλις δουν τους ελέγχους των αστυνομικών, φορτηγά με εμπορεύματα και έλεγχοι, τουρίστες που καταφτάνουν ενθουσιασμένοι με τα τροχόσπιτα τους για να ανακαλύψουν την χώρα μας, Έλληνες ξενιτεμένους, φοιτητές που επιστρέφουν στην πατρίδα και τους περιμένει μια ανοιχτή αγκαλιά και χαμόγελα, άλλοι που φεύγουν και τους συνοδεύουν λυπημένα βλέμματα, κλάματα και υποσχέσεις γρήγορης επιστροφής….. ακόμη ναυτικοί και εργαζόμενοι… απλοί «παράξενοι» ανέκφραστοι ταξιδιώτες… ψαράδες…… φαντάροι…. Μελαγχολικοί κάτοικοι της πόλης που ψάχνουν μια έξοδο διαφυγής….

Προσπαθώ να καταλάβω…. Τι είναι τελικά το σημείο αυτό για την πόλη; Και προσπαθώ να απαντήσω σε αυτό, παρατηρώντας όσους βρίσκονται γύρω μου.

Είναι σημείο συνάντησης, σημείο αποχωρισμού, στάση αλλά και κίνηση, είναι ένα σύνορο, ένα όριο. Ένα «Χωροχρονικό» όριο που δημιουργείται από πολλαπλές τομές. Για να φτάσεις σε αυτό πρέπει να περάσεις κάποια «εμπόδια»…..

Περνάς ένα δρόμο, μια πλατεία, την παραλιακή οδό, τις γραμμές του τρένου, την περίφραξη – είσοδο, το δρόμο του λιμένα, βαδίζεις στον πεζόδρομο και τελικά είσαι εκεί.... στη θάλασσα!

Αν όμως φύγει το λιμάνι και τα πλοία; Τι από όλα αυτά θα μείνει;

Μάλλον η προβλήτα θα μπορέσει να πάρει μια ξεκάθαρη ταυτότητα. Όλα αυτά που λαμβάνουν χώρα σήμερα είναι αντικρουόμενα….. η μία χρήση εμποδίζει την ανάπτυξη της άλλης… ίσως με την απομάκρυνση του λιμανιού λυθεί και ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της πόλης. Η απουσία ενός δημόσιου χώρου, ενός χώρου εκτόνωσης…. Φυγής. Και τι καλύτερο όταν αυτός βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα.

Στην προβλήτα μπορείς να κρατήσεις την απόσταση που χρειάζεσαι για να παρατηρήσεις την πόλη, τους ρυθμούς και τους ανθρώπους της και δίπλα στη θάλασσα και την ηρεμία της να γαληνεύσεις. Βρίσκεσαι μέσα στην πόλη, αλλά η θάλασσα και ο κυματισμός της κερδίζουν το παιχνίδι των αισθήσεων. Τα πλοία δεν είναι πια εκεί και η αίσθηση του «εγκλωβισμού» που πιθανότατα να συνεπάγεται και «ασφάλεια» (πολλές φορές) χάνεται. Η προβλήτα γίνεται πάλι κάτι ελεύθερο, κάτι ασταθές. Άλλωστε, στην πραγματικότητα, περπατάς σε μια επιφάνεια, πάνω από τη θάλασσα. Τα προβλήματά σου είναι εκεί πίσω, στην πόλη…. και συ βρίσκεσαι λίγο πιο έξω και τα παρατηρείς με ηρεμία ή ακόμη και με θυμό. Μπορείς όμως να σκεφτείς και να είσαι πιο αντικειμενικός στις αποφάσεις σου.


Σκέφτομαι όλα αυτά τα σκοινιά και τις άγκυρες που κρατάνε τα πλοία δεμένα στο λιμάνι και νομίζω πως κάπως έτσι είμαστε και εμείς μέσα στην πόλη. Τεράστια αόρατα σκοινιά μας συνδέουν μαζί της. Με σταθερά σημεία της, αλλά και με «μεταβαλλόμενα», με τους ανθρώπους της. Και όλη η πόλη μοιάζει με έναν τεράστιο ιστό από τέτοια σκοινιά που μπλέκουν μεταξύ τους. Άλλα πιο δυνατά αγκυροβολημένα κ άλλα λιγότερο…..


βαρβάρα βαλάκου

No comments: